Czy warto jeść jajka, co tracimy wykluczając je z diety, a co zyskujemy jedząc je codziennie? Ile jajek można zjeść dziennie lub tygodniowo, bez żadnych problemów zdrowotnych? Czy rzeczywiście jajka są zabronione osobom cierpiącym na choroby serca lub mającym podwyższony poziom cholesterolu? Te i inne pytania zaprzątały moją głowę od dłuższego czasu.

Wstrzymaj oddech, ponieważ przeprowadzę Cię przez korzyści płynące ze spożycia jajek. Czy wiesz, że jajka…

POPRAWIAJĄ WZROK
W jajku występuje luteina i zeoksantyna, są to dwa barwniki, które nadają żółtku kolor. Jako ciekawostkę dodam, że kury karmione nagietkami dają jaja z 5-10-krotnie większą zawartością luteiny i zeoksantyny. Badania wykazały, że luteina i zeoksantyna pozytywnie wpływają na wzrok, szczególnie w przypadku kiedy  wieczorem po zgaszeniu światła długo musisz się przyzwyczajać do ciemności. Luteina i zeoksantyna zmniejszają również ryzyko zachorowania na zaćmę. Oczywiście możesz kupić suplementy zawierające luteinę, ale czy nie prościej skorzystać z natury?

POPRAWIAJĄ PAMIĘĆ
Jedno jajko zawiera około 280 mg choliny, co przy normie 425 mg/osobę/dzień stanowi ponad połowę dziennego wystarczającego spożycia. Cholina jest budulcem neuronów i komórek glejowych mózgu. Dzięki niej następuje pobudzenie układu nerwowego wzmacniając koncentrację i szybkość zapamiętywania. Zatem jedzmy jajka, aby nasz mózg był długo sprawny.

POPRAWIAJĄ KONDYCJĘ WŁOSÓW, SKÓRY I PAZNOKCI
Kondycja naszej skóry, włosów i paznokci w dużej mierze zależy od ilości biotyny występującej w organizmie. Jej zapotrzebowanie z diety zostało ustalone przez ekspertów z Instytutu Żywności i Żywienia na poziomie 30 µg na dobę, a jej naturalnym źródłem (oczywiście nie jedynym) jest żółtko jaja kurzego. W jednym żółtku znajduje się jej 20  µg czyli całkiem sporo, więc wystarczy 1,5 żółtka aby zapewnić 100 % biotyny. Zatem zamiast suplementów z biotyną polecam żółtka jaja. Z drugiej strony trzeba również wiedzieć, że w białku jaja kurzego znajduje się awidyna blokująca biotynę, tworząc z nią trwały związek. W wyniku takiego połączenia biotyna staje się niedostępna dla organizmu. Zatem aby skorzystać z biotyny należy unieczynnić awidynę poprzez obróbkę cieplną, czyli mówiąc krótko ugotować całe jajko, albo spożyć samo żółtko na surowo, po uprzednim oddzieleniu od białka.

OBNIŻAJĄ POZIOM CHOLESTEROLU
Często słyszymy od lekarzy, że nie należy jeść jajek, ponieważ zawierają dużo cholesterolu i mogą doprowadzić do powstania chorób serca. Okazuje się, że jajka rzeczywiście zawierają cholesterol, ale również zawierają cholinę, która odgrywa kluczową rolę w rozkładzie homocysteiny, dzięki czemu cholesterol zawarty w krwi nie osadza się na ściankach naczyń i nie doprowadza do zmian miażdżycowych. Również Polskie Towarzystwo Kardiologiczne w wyniku przeanalizowania badań z lat 1966-2012  zmieniło nastawienie do jajek.  Dziś na stronach PTK w artykule opisującym wpływ spożycia jajek na ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej i udaru mózgu możemy przeczytać, że cyt. “nie wykazano, by zwiększone spożycie jajek było związane ze zwiększonym ryzykiem choroby naczyń wieńcowych czy udaru mózgu”. W tym samym artykule eksperci pokusili się o sformułowanie, że spożycie jajek może się przyczynić do zmniejszenia ryzyka udarów krwotocznych. Jedynie u pacjentów z cukrzycą eksperci stwierdzili, że spożycie zwiększonej ilości jajek może się przyczynić do zwiększenia ryzyka wystąpienia choroby wieńcowej.

KIERUJĄ WAPŃ DO KOŚCI
Spożywanie jaj kurzych zwiększa wbudowywanie się wapnia do kości. Dzięki temu kości mają większą gęstość. Dzieje się tak za sprawą foswityny, która stanowi aż 7 % suchej substancji żółtka.  Można zatem wysnuć hipotezę, że osoby spożywające odpowiednią ilość jajek są w mniejszym stopniu narażone na osteoporozę.

DZIAŁAJĄ ANTYNOWOTWOROWO
Ostatnio coraz częściej mówi się o cystatynie zawartej w jajku. Dzieje się to za sprawą profesora Tadeusza Trziszki z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, który  w projekcie OVOCURA opracował metody pozyskiwania cystatyny z jajka, jak również jest autorem wielu badań wykazujących korzystne działanie cystatyny na organizm człowieka. Cystatyna na poziomie badań in vitro wykazuje działanie przeciwnowotworowe. Zatem wkomponujmy w swoją dietę odpowiednie ilości jajek, a zapewnimy profilaktykę przeciwnowotworową.

STANOWIĄ ŹRÓDŁO ŻELAZA
W jajku mamy wysoką zawartość żelaza. Jest ono polecane szczególnie osobom z niedokrwistością i anemią. Jedząc jaka zapewnimy wzrost jego poziomu.

REGENERUJĄ WĄTROBĘ
Wątrobę regenerują fosfolipidy zawarte w jajku, ponieważ są niezbędne do różnicowania się i namnażania (proliferacji) komórek wątrobowych. Fosfolipidy w wątrobie są wbudowywane w błony komórek wątrobowych, dzięki czemu następuje uzupełnienie istniejących ubytków i szybka regeneracja uszkodzonych komórek. Zatem znów jajka przychodzą nam na ratunek, w tym przypadku  gdy wątroba jest nadwyrężona.

Jak widzicie jajka dają wiele korzyści, ale nie każdy może je jeść. Jeżeli należysz do grona osób uczulonych na białka zawarte w jajku, musisz je niestety wyeliminować z diety. Jednak jeśli do nich nie należysz to korzystaj, ponieważ mają lepszy skład niż niejeden suplement.

Spożycie jajek, a cukrzyca

Po wielkiej fali negatywnej oceny jajek jako jednego z głównych czynników wpływających na choroby serca przyszedł czas na spojrzenie na jajka bardziej przychylnie. Naukowcy jednoznacznie twierdzą, że umiarkowana ilość jajek nie działa na organizm destrukcyjnie. Okazuje się, że jajka zawierają dużą ilość cholesterolu, ale nie zawsze przekłada się to na poziom cholesterolu we krwi. Naukowcy wciąż analizują wpływ jajek na poszczególne schorzenia. Okazuje się, że nie ma jednoznacznych dowodów, że spożycie jaj, powyżej jednego jaja dziennie, przyczynia się do zwiększenia ryzyka cukrzycy typu 2.

W 2017 roku w opublikowanym artykule w The Jurnal of Nutrition można znaleźć, że zamiana śniadań bogatych w cukry na śniadania bogate w jajka oraz nienasycone kwasy tłuszczowe zwiększyły wrażliwość organizmu na insulinę o około 24 % oraz unormowały poziom cholesterolu we krwi.

Jajka, a insulinooporność

W zaburzeniu jakim jest insulinooporność ważne jest spożywanie produktów, po spożyciu których nie następuje szybki wzrost glukozy we krwi. Posiłki powinny być tak skomponowane, aby obniżać szybkość wchłaniania glukozy. W tym celu posiłki obfitują w błonnik, białko i tłuszcz. I właśnie jajko należy do produktów wysokobiałkowych, dzięki czemu uzyskamy lepszą kontrole nad glukozą, a co za tym idzie nad insuliną we krwi. Zatem można założyć, że w przypadku osób z insulinoopornością jajko będzie działało jak lekarstwo na regulację poziomu insuliny po posiłku. Naukowcy ustalili, że jajka w posiłkach zwiększają wrażliwość insuliny, co w konsekwencji może się przyczynić do przeniesienia insulinooporności w stan remisji. Zatem w Święta Wielkanocne po śniadaniu obfitującym w jajka jak zjesz kawałek ciasta poziom glukozy we krwi będzie niższy niż gdyby to ciasto zjeść jako oddzielny posiłek.

Jajka znajdujące się w śniadaniu zwiększają wrażliwość na insulinę nawet o 24%